Welke dimmer heb ik nodig? Voorkom knipperende lampen!
Een dimmer is tegenwoordig meer dan een draaiknop om het licht zachter te zetten. Er zijn allerlei soorten dimmers met verschillende technieken en extra functies. Het is dan ook logisch dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Geen zorgen, wij zetten de belangrijkste punten voor je op een rij, zodat jij eenvoudig de juiste dimmer kiest!
Waar moet je op letten bij het kiezen van een dimmer?
Het is niet zomaar een kwestie van het goedkoopste model pakken en hopen dat het werkt. Een verkeerde dimmer kan namelijk zorgen voor knipperend licht, storingen of zelfs schade aan je lampen en dimmer. Let daarom goed op de volgende punten.
Zijn je lampen dimbaar?
Niet alle lampen kunnen gedimd worden. Vooral bij LED is het belangrijk om te checken of ze dimbaar zijn. In de specificaties of op de verpakking wordt daarom altijd aangegeven of het wel of niet mogelijk is.
- Is je lamp niet dimbaar? Koop dan geen dimmer.
- Is je lamp wel dimbaar? Mooi, led’s continue!
Welk type lamp wil je dimmen?
Om de juiste dimmer te kiezen, is het belangrijk om eerst te weten welk type lamp je gaat dimmen
LED-lamp
Gebruik een LED-dimmer met fase afsnijding (RC) of een universele LED-dimmer.
Halogeen- of gloeilamp
Kies een dimmer met fase aansnijding (RL) of dual-mode dimmer (RC + RL).
Smart lamp (zoals WiFi/Bluetooth lampen)
Een smart lamp dim je via de app of spraak assistent. Gebruik nooit een traditionele dimmer aan de muur! Waarom niet? Een smart lamp krijgt stroom via een ingebouwde ontvanger (of driver) die de lamp aanstuurt. De ontvanger heeft altijd constante spanning nodig om goed te werken. Met een gewone dimmer raakt de ontvanger raakt in de war. Het gevolg? De lamp knippert, flikkert of gaat uit.
Wil je je huidige dimbare lampen smart bedienen? Ook dat kan! Kies dan een Zigbee dimmer (geschikte voor o.a. Google Assistant, Alexa, Philips Hue). Bekijk hieronder hoe je dit makkelijk (en goedkoop) regelt!
Werkt je lamp op 230V of 12V (met trafo)?
Dit bepaalt welke dimmer én welke dimtechniek je nodig hebt.
230 V lampen
Deze lampen worden direct aangesloten op het lichtnet. Hiervoor gebruik je een geschikte LED-dimmer of universele dimmer, afhankelijk van het soort lamp en dimtechniek. Meestal met fase afsnijding (RC), de moderne techniek die stil dimt en knipperen voorkomt. Je kunt hiermee een LED zelfs tot 1% dimmen!
12 V lampen
Gebruik altijd een trafo of LED-driver om je lampen te dimmen. Deze zorgen ervoor dat je 12 V lampen veilig en goed werken op het gewone 230 V net. Sommige trafo’s hebben een afstandsbediening om het nog wat gemakkelijker te maken.
Check altijd wat voor trafo je hebt:
- Halogeen trafo (meestal elektromagnetisch): werkt alleen met dimmers die fase aansnijding (RL) ondersteunen. RL is de oude manier van dimmen.
- LED-driver (elektronisch): werkt meestal met fase afsnijding (RC) dimmers. Sommige drivers kunnen beide technieken aan. Die zijn dus dual compatible.
Tips:
Controleer altijd in de specificaties van de trafo of driver met welke dimtechniek deze compatibel is. Twijfel je? Kies een universele dimmer (RC+RL).
Hoeveel watt LED sluit je aan?
Elke dimmer heeft een minimale en maximale belasting.
Minimale belasting
LED dimmers kunnen vaak al vanaf 0 watt werken. Doordat led lampen minder energie verbruiken naarmate je verder dimt, is het slim om een dimmer te kiezen met een zo laag mogelijk minimaal aansluitvermogen. Zo voorkom je storingen bij het dimmen van één of enkele lampen.
Gebruik je nog een oude dimmer en wil je je halogeenlamp vervangen door LED? Let dan goed op: oude dimmers hebben vaak een hoger minimaal vermogen nodig en kunnen daardoor problemen geven met LED-verlichting. In dat geval is het aan te raden om de dimmer te vervangen door een moderne LED-compatibele dimmer.
Maximale belasting
Tel het totale wattage van alle lampen op die je aan één dimmer wilt aansluiten. Dit totaal mag niet hoger zijn dan het maximum van de dimmer.
Voorbeeld: Heb je 50 lampen van 5 watt? Dan is het totale vermogen 250 watt. Zorg ervoor dat de maximale belasting van je dimmer dit aankan. Een dimmer met een bereik van 0,5 tot 300 watt is in dit geval geschikt.
Kort gezegd: lampen tellen → dimmer kiezen → wattage matchen!
Wil je extra functies?
Tegenwoordig kunnen dimmers meer dan alleen dimmen:
- Afstelbare dimstanden: hiermee stel je min en max in. Dit voorkomt geknipper en zorgt dat je lampen niet helemaal uit gaan of te fel branden.
- Smart bediening: bedien je lampen via een app, afstandsbediening of spraakassistent. Dit kan met een dimmer die werkt via WiFi, of een dimmer die communiceert via Zigbee. Het verschil? Zigbee-dimmers laten je vaak meerdere lampen tegelijk en soepel dimmen. WiFi-dimmers zijn eenvoudiger te installeren, maar kunnen minder stabiel zijn bij een druk of zwak netwerk.
- Draadloze dimmer: RF-dimmers (Radio Frequency dimmers) werken via radiogolven en zijn ideaal als je geen nieuwe bedrading wilt aanleggen. Je bedient ze met een losse afstandsbediening. Eenvoudiger dan dit gaat haast niet!
- Wisselschakeling: bedien één lamp vanaf twee schakelaars (ideaal voor gangen en trappen).
Past de dimmer bij je afdekmateriaal?
Gebruik je bestaande afdekraampjes? Check of het merk van je dimmer daarbij past. Zo niet, bestel een passend afdekraam erbij. Bij INTOLED hoef je je geen zorgen te maken of je bestaande afdekraampje past. Onze dimmers zijn namelijk compatibel met vrijwel alle bekende merken;
- Berker by Hager
- Busch-Jaeger
- Gira
- JUNG
- Kopp
- Merten by Schneider 51xx en System M
- Niko xxx-31003 (mits gebruik Niko adapter) en xxx-31000
- PEHA
- Dimmerknop met D-vorm gat, zoals Wintop, Plieger, GAMMA Everest (alleen bij gebruik van adapter met D-vorm)
Aansluiten en testen
Nu komt het echte werk: de dimmer aansluiten. Hulp nodig bij het aansluiten? Bekijk onze aansluitinstructies of laat het doen door een vakman. En dan: lampen aan en dimmen maar!
FAQ
Hoeveel lampen kan ik op één dimmer aansluiten?
Neem het maximale vermogen van de dimmer, trek daar ongeveer 10% vanaf voor een veilige werking en deel het over het wattage van je lampen.
Voorbeeld: De Zigbee dimmer heeft een bereik van 0,5 tot 300 Watt.
Trek hier 10% vanaf → 300 watt - 30 watt = 270 watt bruikbaar vermogen.
Gebruik je LED-lampen van 5 watt per stuk? Dan kun je maximaal 54 lampen (270 ÷ 5 = 54) op deze dimmer aansluiten.
Hoe weet ik of een lamp dimbaar is?
Je ziet dit op de verpakking of in de specificaties van de lamp. Staat er dimbaar, of dit logo bij?
Dan kun je de lamp dimmen.
Wat gebeurt er als ik de verkeerde dimmer gebruik bij mijn lamp?
Gebruik je een verkeerde dimmer, dan kan de lamp gaan knipperen, zoemen, flikkeren of zelfs kapotgaan. Ook kan de dimmer zelf beschadigen.
Kan ik een gewone (halogeen) dimmer gebruiken voor LED?
Nee, een gewone halogeen dimmer is niet geschikt voor LED. Dit kan zorgen voor knipperen, slecht dimbereik of defecte lampen. Gebruik altijd een LED-dimmer of universele dimmer die geschikt is voor LED.
Wat is het verschil tussen een fase-aansnijding en fase-afsnijding dimmer?
Het verschil zit in hoe de dimmer de stroomtoevoer naar de lamp onderbreekt:
-
Fase-aansnijding (RL, leading edge):
Knipt het begin van de wisselspanning weg. Geschikt voor gloeilampen, halogeenlampen en oudere trafo’s.
-
Fase-afsnijding (RC, trailing edge):
Knipt het einde van de wisselspanning af. Dit is de modernste en stilste techniek, ideaal voor LED-verlichting en elektronische trafo’s.
Gijs van INTOLED vertelt je er graag meer over!
Kan ik dezelfde dimmer gebruiken voor 12V en 230V lampen?
Nee, je kunt niet dezelfde dimmer gebruiken voor 12V en 230V lampen.
- 230V lampen sluit je direct aan op een dimmer die geschikt voor het type lamp (bijvoorbeeld LED of halogeen)
- 12V lampen vereisen een lagere spanning en moeten via een transformator aangesloten worden. Je moet dan een dimmer kiezen die compatibel is met zowel de lamp als de trafo (fase-aansnijging of fase-afsnijding).
Twijfel je? Kies dan een universele dimmer (RC + RL) die beide technieken ondersteunt.
Wat moet ik doen als mijn lampen knipperen of zoemen bij dimmen?
Als je lampen knipperen of zoemen tijdens het dimmen, doe je het volgende:
- Controleer of je dimmer geschikt voor het type lamp
- Controleer of de lamp goed in de fitting zit en de bedrading correct is
- Controleer of het totale wattage van de lampen niet te laag is voor de dimmer